Сайт выкарыстоўвае кукі-файлы для яго бесперабойнай працы, паляпшэння вопыту прагляду, маркетынгу. Больш пра выкарыстаныя кукі і як адмовіцца - у Палітыцы прыватнасці

Касцёл Св. Іаана Хрысціцеля ў Голшанах 1618 г. (чытаць)



Гукавы фон: Renata Marcinkute Lesieur, organ

Падзяліцеся з сябрамі:

Projekto parneris keitykla TOP EXCHANGE

Усе панарамы гэтага аб'екта: Кляштар ў Голшанах (2)

Апісанне

У цэнтры вёскі, на скрыжаванні вуліц 17 Верасня і Ашмянскай. Звесткі аб першым касцёле адносяцца да 15 ст. Будынак касцёла ўзведзены ў пачатку 16 ст. і прыстасаваны пад кальвінскі збор. У 1618 г. ён перабудаваны па фундацыі Паўла Сапегі для манахаў-францысканцаў, якіх ён запрасіў сюды і заснаваў для іх кляштар, быў пабудаваны жылы кор¬пус. У пачатку 1770-х гг. будынак разабраны амаль да падмурка і на яго месцы пабудаваны новы каталіцкі храм. Перад касцёлам у 1-й палавіне 19 ст. пабудавана 2-ярусная 4-гранная брама-званіца, вырашаная ў стылі позняга класіцызму з выкарыстаннем элементаў дарычнага ордэра. Кляштар ска-саваны паводле царската указа ад 19.7.1832 г. Пасля Вялікай Айчыннай вайны касцёл прыйшоў у заняпад. Адноўлены (архіт. У.С. Маскалёў).

Касцёл — помнік архітэктуры ранняга барока. Трохнефавая бязвежавая базіліка вылучаецца ўзбуйненымі прасторава-пластычнымі архітэктурнымі аб'ёмамі. У іх яруснасці пануе прамавугольны аб'ём цэнтральнага нефа. Трохнефавая структура храма вязкамі пілястраў вылучана на франтальным 3-часткавым фасадзе, падзеленым развітымі інтэнсіўна крапаванымі складанапрафіляванымі антаблементамі на 3 ярусы і завершаным фігурным франтонам. Плаўныя і мяккія пераходы ярусаў у піра¬мідальную кампазіцыю зліваюцца выгінамі волют і ўвагнутымі бакавымі адхіламі. Бакавыя фасады апрацаваны парнымі пілястрамі, расчлянёны арачны-мі аконнымі праёмамі ў плоскіх ліштвах. Барочна-пластычную трактоўку атрымаў і аб'ём апсіды: франтон фігурны, крапаваны пілястрамі.

Ва ўнутранай прасторы храма 8 слупоў нясуць цыліндрычнае скляпенне цэнтральнага нефа і крыжовыя нізкія бакавыя нефы. Прастору цэнтральна¬га нефа і апсіды аб'ядноўвае магутны прафіляваны карніз з балюстраднай галерэяй у аснове скляпен-ня. Над нартэксам размешчаны арганныя хоры (ар-ган не захаваўся, пастаўлена фісгаромнія 19 ст.). Пад храмам крыпта — родавая пахавальня некалькіх пакаленняў Сапег. Пасля Вялікай Айчыннай вай¬ны касцёл быў закрыты, крыпта разрабавана.

Мастацкі акцэнт інтэр'ера — фрэскавая кампа-зіцыя на паўкруглай сцяне апсіды ў выглядзе ілюзорнай выявы барочнага архітэктанічнага алтара — перспектыўны малюнак магутнай карынфскай каланады, выкананы ў 1790-я гг. У верхняй частцы алтарнай сцяны намаляваны інтэр'ер паўратонды, накрытай купалам, яе сцены падзелены калонамі і прарэзаны паўцыркульнымі аконнымі праёмамі. Перад ратондай — цыліндрычнае скляпенне на падпружных арках з плафонам-небасхілам, на якім лунаюць анёлы з гербамі фундатараў. Намаляваныя архітэктурныя формы аздоблены скульптурнымі выявамі, лепкай і арнаментальнай размалёўкай. У цэнтры — сцэна «Вадохрышча». Кулісныя алтары каля міжнефавых слупоў — барочныя архітэктаніч-ныя кампазіцыі ў выглядзе каланад. У капліцы пра-вага нефа знаходзілася надмагілле Паўла Стафана Сапегі і яго 3 жонак (Рэгіны Халецкай, Альжбеты Веселіні і Кацярыны Гаслоўскай) — выдатны твор рэнесансавай скульптуры, выкананы галандскім скульптарам Вандэнблокам (захоўваецца ў Музеі старажытнабеларускай культуры ІМЭФ НАН Беларусі).

Жылы корпус (часткова разбураны ў 1832) — П-падобны ў плане мураваны 2-павярховы будынак, прымыкае да касцёла з паўднёва-заходня-га боку. Да паўночнага вугла далучана 6-гранная вежа. Унутраная планіроўка галерэйнага тыпу з аднабаковым размяшчэннем памяшканняў. Калідор перакрыты цыліндрычным скляпеннем з распалубкамі, памяшканні — цыліндрычнымі скляпеннямі з распалубкамі. На 1-м паверсе размяшчалася вялікая трапезная. Фасады і інтэр'ер будынка пазбаўлены дэкору. Выкарыстоўваецца як філіял Нацыянальнага мастацкага музея Беларусі.

З в а н і ц а — помнік архітэктуры позняга кла-сіцызму. Пастаўлена перад касцёлам у 1-й палавіне 19 ст. Вырашана 2-яруснай 4-граннай вежай пад шатровым пакрыццём. Першы ярус — арачны пра-езд-брама, другі — званіца, адкрытая арачнымі прасветамі. У архітэктурна-стылёвым вырашэнні выкарыстаны элементы дарычнага ордэра.

З кнігі А.М. Кулагіна ,,Каталіцкія храмы Беларусі"

Да вяршыні