Касьцёл Унебаўзяцьця Найсьв. Панны Марыі 1643 г. (чытаць)
Гукавы фон: Karolina Juodelytė
1504 г. - Вялікі князь літоўскі і польскі кароль Аляксандр сваім прывілеем падараваў паселішча Буду (у гістарычных документах яно вядомае таксами якБуцлаў) - 600 моргаў лесу над ракой Сэрвеч у яе прытоках Зуйкі і Турака - віленскаму кляштару бернардынцаў.
1530 г. - Браты-бернардынцы, прысланыя сюды з Віленскага кляштара пабудавалі тут невялікую драўляную капліцу.
1591 г. - пад тытулам Наведвання Найсвяцейшай Марыі Панны быў асвечаны драўляны касцёл. У той час прадстаўніцтва бернардынцаў тут было яшчэ нешматлікім і таму мела статус толькі рэзідэнцыі.
1613 г. - Тут з'яўляецца цудоўны абраз Маці Божай.
28 жніўня 1633 г. - Дзякуючы ахвяраванням а. Фларыяна Калецкага, гвардыяна віленскага кляштара бернардынцаў, а таксама сродкам польнага гетмана літоўскага Яна Кішкі, сям'і Далмат-ісакоўскіх у будслаўскай рэзідэнцыі закладзены краевугольны камень першага каменнага касцёла.
1643 г. - Заканчэнне будаўніцтва святыні.
9 ліпеня т.г. - Асвячэнне новай святыні.
1649 г. - Устанаўленне знакамітага алтара у апсідзе руплівасцю а. Элеўтэра Зеляевіча, тагачаснага старэйшага манаха кляштара.
Будаўніком першага каменнага касцёла стаў Андрэй Кромер. Ён надоўга затрымаўся ў Будзе, пабудаваў тут сабе дом і, магчыма, менавіта ёнстаў і аўтарам праектаў новых кляштарных будынкаў.
1661 г. - Рэзідэнцыя, якая па сутнасці ўжо даўно была кляштарам, атрымала статус прадстаўніцтва бернардынцаў у Будславе.
1732 г. - Прытулак па-ранейшаму сцяной абкружаюць лясы, тры ракі адсякаюць яго ад свету, робячы кляштар цяжкадасягальным. Тым не менш колькасць пілігрымаў да цудадзейнага абраза павялічваецца. Кляштар расце, разрастаецца і паселішча вакол яго. У тэты год прывілеем караля Аўгуста III Будслаў аб'яўляецца мястэчкам Ашмянскага павета Віленскага ваяводства ВКЛ. 3 гэтага моманту пачынаецца "залаты век" кляштара.
1750 г. - Узводзіцца новы жылы корпус для кляштарнай браціі, з'яўляюцца і іншыя будынкі. Праводзіцца рэканструкцыя касцёла.
1731 г..- Пры кляштары пачынае дзейнічаць духоўная школа, дзе да 10 слухачоў вывучалі маральную тэалогію і рыторыку.
1756 г. - Адчыняецца музычная школа на 25 вучняў. Колькасць манахаў дасягае 17 чалавек. Будслаў становіцца сапраўдным цэнтрам хрысціянскага жыцця краю.
29 ліпеня 1767 г. - Закладзены краевугольны камень пад велічную базыліку, якая стала адным з самых грандыёзных і прыгожых касцёлаў не толькі нашай Радзімы, але і ўсёй тагачаснай Рэчы Паспалітай.
7 верасня 1783 г. - Урачыстае асвячэнне базылікі ў імя Унебаўзяцця НМП. Над Слаўнай Будай узвысілася 2-вежавая трохнававая святыня ў стылі позняга барока.
2-ая пал. XVIII ст. - Завяршэнне фармавання брацкага корпуса кляштара. Каменны, 2-павярховы, пакрыты гонтаю, ён "у тры лінії" ўтвараў унутраны двор - клауструм - пры паўночным фасадзе касцёла. Уваход у корпус з боку плошчы быў выдзелены рызалітам з франтонам, над якім узвышалася гранёная вежа.
1790 г. - На сродкі кляштара быў пабудаваны цагляны шпіталь для бедных.
1793 г. - Пры кляштары адчынілася 2-класная пачатковая школа на 40 вучняў.
9 снежня 1787 г. - Будслаў становіцца самастойнай парафіяй. Манахі-бернардынцы будуць абслугоўваць новую парафію ажио да ліквідацыі кляштара. Акрамя касцёла, у парафіі былі яшчэ 2 філії - у Бярозаўцы (Докшыцкі р-н.) і ў в.Матыкі, a таксама капліца ў Старой Жосне і на могілках у самім Будславе.
Сярэдзіна XIX ст. - Колькасць вернікаў Будслаўскай парафіі Вілейскага дэканата Віленскай архідыяцэзіі перавышае 3500 чалавек.
Сярэдзіна XVII ст. - Пры кляштары засноўваюцца розныя брацтвы вядомыя да сёння: брацтва св.Ганны і брацтва тэрцыярыяў,
1745 г. - a. Станіслаў, кармеліт босы з кляштара ў Глыбокім, засноўвае тут брацтва Маці Божай Шкаплернай. Заснаваны таксама свецкія брацтвы св. Францішка Серафіцкага, св. Антонія Падуанскага, Сэрца Езуса, св. Барбары.
1793 г. - Адбываецца 2-гі падзел Рэчы Паспалітай. Будслаў становіцца мястэчкам Віленскай губерні вялізнай Расійскай імперыі.
1858 г. - Зачыняецца кляштар. Застаўся дзейнічаць адно сам прыгажун-касцёл, цяпер ужо толькі як парафіяльны. Кляштарныя карпусы пасля падаўлення паўстання 1863г. перадаюцца царскім войскам, a ў канцы ХІХ ст. цалкам разбіраюцца.
1919-1939 гг. - Будынак касцёла, ягонае ўбранне рэстаўруюцца і абнаўляюцца. У в.Грыбкі будуецца яшчэ адна капліца ад Будслаўскай парафіі, колькасць вернікаў якой павялічваецца да 7000 чалавек. Аднак у пасляваенны час будслаўская святыня практычна не мела пастаяннага ксяндза.
3 1990-х гг. пачалося адраджэнне будслаўскіх святыняў.
2 ліпеня 1992 г. - Адбылася першая пілігрымка. 1996 г. - Вяртанне ў Будслаў бернардынцаў.
2 ліпеня 1998 г. кардынал Казімір Свёнтэк каранаваў абраз Маці Божай Будслаўскай папскімі каронамі. Тым самым Касцёл пацвердзіў цудадзейнасць абраза.Сёння Будслаў з'яўляецца галоўным цэнтрам для пілігрымаў у Беларусі, куды штогод прыбываюць дзесяткі тысяч пілігрымаў, каб памаліцца перад цудадзейным абразом Маці Божай Будслаўскай. Храм, які з'яўляецца унікальным помнікам архітэктуры позняга барока, — гэта вядомы пункт турыстычных маршрутаў. Яго наведвае мноства турыстаў з усёй Беларусі, а таксама з іншых краінаў. Будслаўскі храм — помнік архітэктуры рэспубліканскага значэння. У апошнія гады ў ім выкананы вялікі аб'ём рамонтна-рэстаўрацыйных працаў. На фэст Маці Божай Будслаўскай 2 ліпеня штогод прыбывае больш за 30 тысяч вернікаў.